Jak ograniczyć wpływ niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych czynników występujących w procesie pracy

29 maj Jak ograniczyć wpływ niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych czynników występujących w procesie pracy

Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy skupiają się m.in. na metodach likwidacji lub znacznego ograniczania wpływu na pracownika: niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych czynników, które występują w procesie pracy. Dołożenie wszelkich starań w tym zakresie jest obowiązkiem każdego pracodawcy. Poniżej przedstawiono najważniejsze zasady likwidacji i ograniczania wpływu szkodliwych czynników na zdrowie pracownika.

1.Eliminacja źródeł niebezpiecznych i szkodliwych czynników 

Podstawowym zadaniem przedsiębiorcy jest eliminowanie źródeł szkodliwych i niebezpiecznych czynników, które mogą występować na stanowisku pracy. Osiąga się to poprzez dobór nieszkodliwych surowców lub zastępowanie bardziej szkodliwych surowców tymi mniej szkodliwymi. Uwagę należy zwrócić na wszelkie półfabrykaty i inne materiały, które wykorzystuje się w procesach technologicznych w zakładzie. Kolejnym wskazaniem jest taki dobór maszyn, urządzeń i procesów technologicznych, aby nie powodowały one zagrożenia czynnikami chemicznymi, fizycznymi i biologicznymi. W ramach eliminacji źródeł niebezpiecznych czynników ważne jest także prawidłowe unieszkodliwianie i utylizowanie odpadów. 

2. Ograniczanie oddziaływania szkodliwych czynników przed odsunięcie człowieka z obszaru ich oddziaływania

Zdaniem przedsiębiorcy jest taka organizacja procesów technologicznych, aby człowiek nie znajdował się bezpośrednio w obszarze oddziaływania szkodliwych czynników. Osiąga się to poprzez m.in.:

• zastępowanie człowieka przez roboty i maszyny tam, gdzie jest to możliwe;
• automatyzacja i mechanizacja procesów (np.: obserwowanie procesu, zdalna kontrola);
• ułożenie procesu transportu surowców, materiałów, wyrobów i odpadów w ten sposób, aby wyeliminować ewentualne zagrożenia;
• wydzielanie uciążliwych urządzeń w strefach;
• optymalne rozmieszczanie maszyn i ludzi w procesie;
• stosowanie w firmie sygnalizatorów stanów niebezpiecznych;
• uniemożliwienie człowiekowi wejścia w strefę zagrożenia przy stanach niebezpiecznych. 

3. Ograniczenie oddziaływania na człowieka szkodliwych czynników poprzez osłonięcie strefy narażenia

Kolejną z metod stosowanych przez przedsiębiorców jest osłanianie stref narażenia poprzez przystosowanie obiektu do specyfiki procesu technologicznego. Przedsiębiorca pod uwagę powinien wziąć przede wszystkim:

• właściwe rozmieszczenie stanowisk roboczych w budynku;
• stosowanie środków ochrony przed przenikaniem emitowanych czynników (np. przesłony dźwiękoizolacyjne, przesłony przed promieniowaniem);
• stosowanie zbiorowych środków ochrony na stanowiskach pracy i w pomieszczeniach (np.: ekrany, izolacje, obudowy, osłony, klimatyzacja, wentylacja);
• zapewnienie szczelności procesów produkcyjnych, aby szkodliwe czynniki nie dostawały się w otoczenie człowieka. 

4. Ograniczanie wpływu szkodliwych czynników poprzez środki ochrony osobistej

Pracownicy powinni zostać wyposażeni w wysokiej jakości i skuteczne środki ochrony osobistej. Ich dobór przeprowadza się pod konkretne zagrożenia i specyfikę procesu technologicznego. Zadaniem przedsiębiorcy są również:

• właściwe przechowywanie, pielęgnacja i konserwacja środków ochrony osobistej;
• stosowanie znaków nakazu stosowania wskazanych środków ochrony;
• ustalenie zasad przydziału środków ochrony osobistej w przedsiębiorstwie. 

5. Ograniczanie zagrożenia poprzez dobór pracowników oraz właściwą organizację pracy 

Ostatnia kluczowa zasada wskazuje na to, aby odpowiednio organizować pracę w zakładzie oraz dobierać pracowników pod konkretne zadanie. Bardzo ważna jest także edukacja pracowników w zakresie zachowania najwyższych standardów bezpieczeństwa i higieny pracy, a także obowiązujących zagrożeń. Przedsiębiorca powinien:

• zatrudniać osoby bez przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na danym stanowisku;
• zatrudniać pracowników o odpowiednich kwalifikacjach;
• odpowiednio zorganizować działania w procesie pracy;
• dobierać osoby pod kątem predyspozycji psychologicznych;
• stosować szkolenia oraz systemy kar i nagród;
• ostrzegać pracowników przed zagrożeniami;
• zakazywać wykonywania konkretnych czynności ze względów bezpieczeństwa. 

W przypadku jakichkolwiek wątpliwości w tym zakresie, warto skonsultować się z ekspertem branżowym. Ograniczanie lub eliminacja wpływu na pracownika niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych czynników są bardzo ważne.