23 sie Zasady BHP – praca z maszynami do obróbki drewna
Obróbka drewna z wykorzystaniem specjalistycznych maszyn wymaga odpowiedniego przygotowania merytorycznego oraz zachowania najwyższych standardów bezpieczeństwa. Nic więc dziwnego, że ogólne zasady BHP dla operatorów maszyn w branży drzewnej zostały opisane w przepisach polskiego prawa. Dowiedz się, jakie maszyny wykorzystywane są w tej pracy oraz jakie są wymagania ogólne w zakresie BHP.
Jakie wymagania musi spełniać maszyna przeznaczona do obróbki drewna?
Urządzenia wykorzystywane w procesie obróbki drewna powinny spełniać najwyższe standardy w zakresie bezpieczeństwa ich użytkowania oraz stanu technicznego. Przede wszystkim maszyna tego typu musi:
- być wyposażona w hamulec automatyczny (reaguje wtedy, gdy występuje ryzyko kontaktu z narzędziem podczas zmniejszania prędkości);
- mieć konstrukcję lub wyposażenie zabezpieczające operatora i inne osoby narażone na uderzenia przez obrabiany przedmiot drewniany, lub jego część, jeżeli w trakcie pracy maszyny może dojść do wyrzucenia tego przedmiotu lub jego części;
- mieć konstrukcję lub wyposażenie pozwalające na bezpieczne umieszczenie, a następnie prowadzenie elementu drewnianego (przy obróbce ręcznej stół powinien być stabilny, a jego konstrukcja powinna pozwolić na swobodne przesuwanie elementu drewnianego);
- być zaprojektowana w ten sposób, aby eliminować lub znacznie ograniczyć ryzyko przypadkowych urazów operatora.
Do narzędzi wykorzystywanych w obróbce drewna zaliczane są m.in.: pilarki z piłą w stałej pozycji (różnego typu), pilarki z piłą przemieszczającą się, strugarki wyrówniarki z ręcznym posuwem, pilarki taśmowe, obrabiarki kombinowane, jednostronne strugarki grubiarki, frezarki pionowe dolnowrzecionowe, wielowrzecionowe czopiarki, przenośne pilarki łańcuchowe.
Wymagania ogólne BHP przy pracy z maszynami do obróbki drewna
Obowiązkiem pracodawcy jest zadbanie o bezpieczeństwo osoby, która pracuje przy obróbce drewna. Ponadto pracownik powinien postępować zgodnie z wymaganiami ogólnymi BHP dla tego stanowiska. Należą do nich przede wszystkim:
- konieczność sprawdzenia przez pracownika, czy włączenie urządzenia nie grozi wypadkiem;
- konieczność sprawdzenia przez pracownika odpowiedniego ustawienia i mocowania maszyny;
- wykonywanie pracy przy obrabiarkach z możliwym odrzuceniem lub wyrzutem materiału tylko w miejscach poza strefą zagrożoną;
- wyposażenie urządzeń w zaciski i docisk w celu zabezpieczenia drewna przed przypadkowym odrzutem lub wyrzutem;
- odpowiednie rozmieszczenie elementów sterowniczych maszyn, aby nie stwarzały zagrożenia wypadkowego;
- montaż wentylacji mechanicznej ogólnej i wyciągów miejscowych w miejscach obróbki drewna;
- regularne sprawdzanie skuteczności działania instalacji przeciwpożarowej zgodnie z terminami podanymi w przepisach (co najmniej raz na dwa lata) oraz po każdej pracy naprawczej lub serwisowej;
- uruchamianie urządzeń z dwuręcznymi elementami sterującymi za pomocą obu rąk;
- stosowanie urządzeń ochronnych wszędzie tam, gdzie istnieje ryzyko kontaktu pracownika z narzędziami tnącymi, ruchomymi częściami maszyny lub obrabianym drewnem;
- uprzedzenie wszystkich pracowników przy danej maszynie o zamiarze jej uruchomienia;
- wyposażenie obrabiarek i innych maszyn w urządzenia do hamowania (jeżeli przewiduje to instrukcja obsługi lub dokumentacja techniczno-ruchowa maszyny);
- stosowanie podpórek przy materiałach drewnianych o znacznej długości;
- wymienianie narzędzi tnących tylko po wyłączeniu napędu maszyny i unieruchomieniu jej wrzecion;
- usuwanie wiórów i innych odpadów powstających w procesie produkcyjnych (usuwanie ich z maszyny przeprowadza się po jej wyłączeniu i unieruchomieniu);
- zakaz obsługi obrabiarek w rękawicach lub z obandażowanymi dłońmi, jeżeli istnieje ryzyko przechwycenia materiału przez maszynę;
- wykonywanie napraw tylko przez wykwalifikowanych specjalistów.
Ponadto każdy pracownik obsługujący maszynę do obróbki drewna powinien:
- stosować nakrycie głowy zakrywające całkowicie włosy oraz odzież robocza bez luźnych i odstających części;
- poczekać na zezwolenie przełożonego przed uruchomieniem obrabiarki po naprawie;
- wyłączyć zasilanie i napęd oraz zabezpieczyć urządzenie przed jego przypadkowym uruchomieniem, jeżeli planuje jego czyszczenie i konserwację;
- wykonywać pracę zgodnie z instrukcją BHP oraz dokumentacją techniczno-ruchową i instrukcją obsługi maszyny.
Obowiązkiem pracodawcy jest przestrzeganie zasad BHP, edukowanie swoich pracowników w tym zakresie oraz weryfikowanie tego, czy postępują zgodnie z zasadami BHP. Ponadto należy przeprowadzać regularne szkolenia.
