24 sie Zabezpieczenia maszyn i konstrukcje ochronne w środowisku pracy cz. 1
Bezpieczeństwo w zakładach produkcyjnych w dużej mierze zależy od odpowiedniego zabezpieczenia maszyn oraz zastosowania konstrukcji ochronnych. To one chronią pracowników przed ryzykiem pożaru, przegrzania, wybuchem czy kontaktem z energią elektryczną.
Zabezpieczenia są szczególnie ważne w przypadku maszyn przewożących pracowników, wózków podnośnikowych oraz maszyn z własnym napędem. Dzięki nim można zminimalizować ryzyko wywrócenia urządzeń, przygniecenia operatora czy innych wypadków w trakcie pracy.
W artykule...
Bezpieczny dostęp i ochrona przed zagrożeniami
W zakładach produkcyjnych należy stosować rozwiązania, które zapewniają pracownikom bezpieczny dostęp do stref produkcyjnych, ustawiania i konserwowania maszyn.
Maszyny muszą być odpowiednio zabezpieczone przed:
- ryzykiem pożaru, przegrzania oraz uwolnienia się gazu, pyłu, płynów czy innych substancji wytwarzanych, używanych lub magazynowanych,
- ryzykiem wybuchu urządzeń lub substancji,
- zagrożeniami związanymi z kontaktem – bezpośrednim lub pośrednim – z energią elektryczną.
Maszyny przewożące pracowników powinny być wyposażone w rozwiązania minimalizujące ryzyko podczas jazdy. Zabezpieczenia mają chronić m.in. przed dostaniem się pracownika pod koła lub gąsienice.
Jeżeli istnieje możliwość zablokowania układu napędowego między maszyną a jej wyposażeniem, należy zastosować odpowiednie środki zapobiegawcze. Podobnie w przypadku wałów napędowych – muszą one być zabezpieczone przed uszkodzeniem lub zanieczyszczeniem.
Konstrukcje ochronne maszyn
Maszyny ruchome, na których znajdują się pracownicy, projektuje się w taki sposób, aby w razie wywrócenia ograniczyć ryzyko wypadku. Można to osiągnąć poprzez:
- konstrukcję ochronną uniemożliwiającą przechylenie maszyny o więcej niż 1/4 obrotu,
- konstrukcję zapewniającą przestrzeń ochronną wokół pracowników w razie przewrócenia się maszyny,
- inne rozwiązania dające ten sam efekt.
Konstrukcje ochronne mogą być integralną częścią maszyny, ale nie są wymagane, jeśli urządzenie jest stabilne i nie grozi wywróceniem.
Dodatkowo, jeśli istnieje ryzyko przygniecenia pracownika do podłoża, należy zastosować specjalne zabezpieczenia.
W przypadku wózków podnośnikowych stosuje się m.in.:
- kabiny ochronne dla kierowców,
- konstrukcje zapobiegające wywróceniu się,
- rozwiązania zapewniające wolną przestrzeń między podłożem a elementami wózka w razie przewrócenia,
- systemy chroniące kierowcę przed przygnieceniem.
Inne ważne wymagania dla maszyn z własnym napędem
Maszyny z własnym napędem, które zminimalizować zagrożenie dla pracowników, muszą być wyposażone w:
- urządzenia zapobiegające uruchomieniu przez osoby nieupoważnione,
- systemy minimalizujące skutki kolizji w przypadku pracy kilku maszyn na jednym torze,
- urządzenia do hamowania i zatrzymywania (w tym system awaryjnego hamowania, łatwo dostępny lub automatyczny),
- dodatkowe rozwiązania poprawiające widoczność, jeśli bezpośrednie pole widzenia kierowcy jest niewystarczające,
- odpowiednie oświetlenie do pracy w nocy lub w słabo oświetlonych miejscach,
- urządzenia przeciwpożarowe, jeśli istnieje ryzyko pożaru,
- systemy umożliwiające natychmiastowe zatrzymanie maszyn zdalnie sterowanych, gdy znajdą się poza zasięgiem,
- zabezpieczenia chroniące przed ryzykiem zderzenia lub uderzenia podczas normalnej pracy.
Podsumowanie
Bezpieczeństwo w zakładzie produkcyjnym zaczyna się od odpowiedniego zabezpieczenia maszyn i ochrony pracowników. To inwestycja, która realnie zmniejsza ryzyko wypadków i poprawia efektywność pracy.
Śledź nasz blog, aby być na bieżąco z najważniejszymi zasadami BHP. Dzięki temu Twoja firma będzie działać bezpieczniej i skuteczniej – szczególnie jeśli w Twoim parku maszynowym znajduje się wiele różnorodnych urządzeń.
Zapraszamy również do lektury naszych kolejnych artykułów, które zawierają praktyczne informacje i wskazówki ważne dla każdej firmy produkcyjnej.
